İSTAVDER TURNUVA KURALLARI

İstanbul Tavla Spor Kulubü Derneği aşağıdaki kurallarda kısaca İstavder olarak belirtilecektir.

Vidolu Tavla Turnuva Maçlarında Uygulanması gereken aşağıdaki kurallar İstavder kapsamındaki Lig Maçlarında da aynen geçerlidir.

İstavder’in en öncelikli ve değişmez kuralı sportmenliktir. Sportmenlik dışı davranışlarda bulunan, kuralları maç kazanma hırsıyla ve kötü niyetle centilmenlik dışında kullanan oyuncuları İstavder yönetimi ilerleyen turnuvalarda kabul etmez.

Kurallar sadece skor olarak geriye düşünülen ya da kaybedilen maçlarda değil çok şanslı olduğumuz rakibi yendiğimiz maçlarda da geçerlidir!

Tüm oyuncuların hiçbir farklılık göstermeden tüm maçlarda kurallara uygun olarak hareket etmeleri gerekmektedir.

İlk defa turnuvaya katılan, vidolu tavla, saatli maç vs. gibi uygulamalarla daha önce karşılaşmamış olan oyunculara eski oyuncuların töleranslı yaklaşmaları beklenmektedir.

1- Genel Özellikler

1.1- Kuralların Yorumu

Burada yazılı kurallar turnuva sırasında ortaya çıkabilecek tüm durumları düzenlemek amaçlı değildir ve düzenlemez. Kurallar, hakemi ortaya çıkan bir sorunla ilgili, o anki özel duruma ve adiliyet esasına uygun bir çözüm bulma yetkisinden mahrum etmez.

1.2- Kapsam

Aksi belirtilmedikçe genel tavla kuralları geçerlidir.

1.3- Kadro

Turnuva, İstavder yönetim kurulu tarafından belirlenen turnuva direktörleri tarafından yönetilir.

1.4- Katılım

Tüm katılımlar turnuva direktörünün onayıyla gerçekleşir. Turnuvaya kabul edilmeme nedeni belirtilmek zorunda değildir. Turnuva direktörü, birden fazla kategori olması halinde, bir katılımcının alt kategoride mücadele etmesine izin vermeyebilir. Oyuncu Ftbgsytem vasıtasıyla yürütülen turnuvaya, programda belirtilen saatten önce turnuva kayıt formunu doldurarak kaydını yaptırır. Turnuva programında belirtilen saatten sonra kayıt olmak için turnuva mekanına gelen oyuncunun mağduriyeti İstavder yönetimini bağlamaz. Ftbgsystem turnuva yürütüm sistemine kaydı yapılan oyuncu kayıt esnasında mobil telefon numarasını doğru olarak verdi ise mobil telefonuna kayıt mesajı geleceği gibi turnuva mekanındaki ekranlara da ismi yansıyacaktır. Ftbgsystem akıllı telefon uygulaması ve/veya SMS yöntemiyle turnuvaya kayıt olduğuna dair bir bildirim almayan oyuncu mutlaka ekranlardan ismini görmeye çalışmalı burada da göremiyorsa turnuva ilk turu başlamadan önce direktöre bu durumu belirtmelidir. İlk tur kuraları çekildikten sonra yeni kayıt alınamaz. İlk tur kuraları çekildiğinde kaydını tamamlamamış oyuncu turnuva dışı kalır. Direktör gerek gördüğü takdirde Teselli ve Son Şans kademeleri için tekrar kayıt alabilir.

1.5- Yardımcı Araçlar

Maç sırasında skor yazılan kağıt-kalem dışında hiç bir mekanik veya yazılı araç kullanılamaz. Kulaklık takmak rakibin iznine bağlıdır. Mobil telefon ve tavla ile ilgili yazılımlar içeren elektronik cihazlar rakip veya direktörün talebi olduğunda derhal kapatılır ya da rahat ulaşılamayacak şekilde maç yapılan masanın uzak bir bölgesine konulur. Kamera vs. gibi elektronik cihazlarla kaydedilen ve internetten yayınlanan maçlarda oynayan oyuncuların mobil telefonları maç boyunca kapalı olmalıdır. İnternetten canlı olarak yayınlanan maçlarda oynayan oyuncuların telefon konuşması yapması, gelen SMS ve e-maillerine maç esnasında bakması etik değildir. Bu oyuncuların telefonları ve diğer cihazları maç boyunca kapalı kalmalıdır.

1.6- Dil

Turnuvanın resmi dili Türkçedir.

1.7- İzleyiciler

İzleyicilerin maç süresince sessiz olmaları gerekir. İzleyicilerin başından sonuna kadar maçı aynı hareketsizlikle takip etmeleri gerekir. İzleyicilerin oyuncuları rahatsız edecek kadar masaya yaklaşmaları, maç devam ederken hareket halinde olmaları doğru değildir. Maç esnasında oyuncuların yaptığı bir hamle sonunda harekete geçmek, ayağa kalkmak diğer seyirciler ile konuşmak oyuncuya işaret vermek gibi anlaşılabilir. İzleyiciler İllegal hamle, hileli hamle, yanlış hamle vb. olarak ifade edilebilecek kural dışı ve yapılması mümkün olmayan hamle gördüklerinde oyuncuları bilgilendirebilirler. (örnek 1-1 atan bir oyuncunun beş defa bir oynaması gibi) Ancak, izleyici kendisi durumu yanlış değerlendirerek oyuna gereksiz yere müdahale etmiş ise oyunculara vermiş olduğu rahatsızlıktan ötürü maçın devamını seyretmekten men edilebilir. Seyirci illegal hamle olduğuna emin olmadan maça müdahale etmemeli, maçta bir gözlemci/hakem var ise oyuncuları rahatsız etmeden ve maça müdahale etmeden ilk önce gözlemciye bu durumu bildirmelidir. İllegal hamle dışında olan durumlarda maça müdahale eden, oyuncuları rahatsız eden, çeşitli hareketlerle oyuncuları açıktan ya da gizli olarak uyaran, süresi çok azalan ve bunu fark etmeyen oyuncuya bunu belli edecek şekilde uyarıda bulunan seyirciler turnuva mekanının dışına çıkarılır ve İstavder tarafından yapılan tüm turnuvalardan ihraç edilirler. Oyuncular turnuva direktöründen talep ederek, neden göstermeksizin, bir veya daha fazla izleyicinin maçı izlemesini engelleyebilirler.

1.8- Pozisyon ve Maç Kaydetme

Oyuncunun maç sırasında bir pozisyonu veya maçı kağıt-kalemle veya kamerayla kaydetmeleri rakibin iznine bağlıdır. Maçın kaydedilmesi halinde rakip istediği bir anda uygulamaya son verdirebilir. Turnuva direktörünün, dilediği maçları, maçın oynanışını aksatmamak şartıyla kaydetme hakkı vardır. Özellikle final maçı gibi kaydedilmesi ve canlı olarak internetten yayınlanması önceden planlanmış önemli maçları oynayan oyuncular bu konuda direktöre itiraz edemez.

1.9- Hak Devretme

Turnuvaya kayıt olan bir oyuncunun, kura çekiminin başlangıcına kadar turnuvaya katılma hakkını başka bir oyuncuya devri turnuva direktörünün iznine bağlıdır.

2- Maç Kuralları

2.1- Mekân & Maç Başlangıç Saati

Tüm maçlar önceden belirlenmiş turnuva mekânında oynanır. Maçın başlama zamanında turnuva direktörü izni olmaksızın turnuva mekânında olmayan oyuncu 5 dakika sonunda gelmediği takdirde süre cezası uygulanmaya başlanır. Turnuva direktörü talimat verdiği anda rakibi gelmeyen tüm oyuncular maç saatine basarak rakibinin süresini başlatır. Turnuva direktörü, turnuva programı, SMS, anons vb. yöntemlerle oyunculara önceden bildirilen başlama saatini beş dakika geçince saatlere basın anonsunu yapacaktır. Beş dakikalık süre sonunda hazır olan oyuncular turnuva direktörünün talimatıyla rakibinin süresini işletmeye başlarlar. Kura sonucu karşılaşmış iki oyuncu da turun başlama saatinde hazır değil ise turnuva direktörü her iki oyuncunun da süresini ayrı ayrı başlatacaktır. Geç gelen oyuncu masasına gelip saati bekleme pozisyonuna alana kadar süre işlemeye devam eder. Belirtilen saatte hazır olmayan ve süresi başlatılmış oyuncu masada hazır hale geldiğinde ne kadar süre kalmış ise maçı o süre içinde tamamlamak zorundadır. Oyuncu masasında hazır olana kadar süresi sıfırlanmış ise maçı kaybetmiş sayılır. Bir oyuncu, süresi biten rakibine ek süre verme, süreyi başa alma yeniden başlatma vs. gibi inisiyatife sahip değildir. Süresi biten ve maçı kaybeden oyuncuya tolerans tanıyarak ek süre vermek vb. davranışlarda bulunmak centilmenlik olmadığı gibi turnuva kurallarına uygun hareket etmemeye girer. Bu tarz davranışlarda bulunan oyuncu direktör tarafından hükmen mağlubiyet ve/veya turnuvadan ihraç edilme gibi cezalar ile karşılaşabilir.

2.2- Mola

İstavder turnuvalarında mola kullanımı yasaktır! Tuvalet ihtiyacı gibi acil bir durum olmadığı sürece kesinlikle mola kullanımı yapılmaz. Acil durum molası kullanmak isteyen oyuncu direktörden onay alarak molaya çıkabilir. Direktör 5 dakika içinde dönmeyen oyuncunun saatini aktif hale getirerek süre cezası uygulaması yapar. Maç süresi içinde moladan dönmeyen oyuncu süresi biterse maçı kaybeder. İki oyuncu da skoru ve kalan süreyi not etmelidir.

3- Ön Hazırlıklar

3.1- Teçhizat Kontrolü ve İlk Turun Başlangıcı

İstavder turnuvalarında hassas zar (precision dice) + dudaklı zar bardağı, skorbord, maç saati ve resmi turnuva tavlası kullanılması zorunludur. Kendi hassas zarı olmayan oyuncular organizasyon tarafından sağlanan zarları satın almalıdır. Depozitolu zar temini kesinlikle yapılmayacaktır. Tüm maçlar bir çift zar ile turnuva saati eşliğinde oynanır. Turnuva saatinin tüm maçlarda kullanılması zorunludur. Turnuva saatini devre dışı bırakan, aktif etmeyen oyuncular direktör tarafından bir kere uyarılır, davranışın tekrarında ise bu oyuncular turnuvadan men edilebilirler. Oyunculardan birinin kişisel tavlası var ise diğer oyuncunun da kabul etmesi halinde kişisel tavla kullanılabilir. Kişisel tavla şekil, görüntü ve gürültü gibi ortamı bozan bir haldeyse iki oyuncu kabul etse dahi İstavder’in tercih ettiği resmi turnuva tavlalarının kullanılması zorunlu olacaktır.

İlk turun başlangıcı:

İlk tur kuraları çekildikten sonra turnuva mekanındaki ekranlarda ve akıllı telefon uygulaması ve/veya sms vasıtasıyla oyunculara hangi masada oynayacakları ve rakiplerinin ismi bildirilir. Masa numarasını öğrenen oyuncu vakit kaybetmeden süratle masasına gider ve rakibini bekler. Eşleşmede ismi önce yazılı olan oyuncunun masaya giderken turnuva yürütüm masasından turnuva saati alması gerekmektedir. Doğru masa numarasına giden oyuncunun rakibinin doğru kişi olduğuna emin olmasından sonra direktörün toplu başlama talimatını beklemesi ve masadan ayrılmaması gerekir.

Rakibin maçın başlama saatinde masaya gelmemesi:

Maçın başlama saatinde diğer maçlar başlamış olmasına rağmen rakibi gelmemiş olan oyuncu masayı terk etmeden beklemeye başlar. Maksimum beş dakika içinde direktör saate basılması talimatını verecektir. Beş dakika içinde rakibi gelmeyen ve direktörün “rakipleri gelmeyenler saatlere bassın” anonsunu bekleyen oyuncu bu anonsun ardından saati bekleme pozisyonundan kurtararak rakibinin süresini başlatan butona basar ve beklemeye devam eder. Rakibi süre dahilinde gelmeyen oyuncu turnuva saatini direktöre teslim ederek durumu bildirir ve galip ilan edilir. Rakibi süresi bitmeden masaya gelir ise saati öncelikle bekleme pozisyonuna alır ve maçın kalan süre içinde tamamlanması gerektiğini bildirerek rakibin kalan süresini kendisine bildirerek maçın başlatılmasını sağlar.

3.2- Tercihler

Maç başlamadan önce oyuncuların anlaşamaması halinde, oyun yönü seçimi, pul rengi seçimi, oturma tarafı seçimi her biri için ayrı ayrı zar atışı ile büyük atanın tercihi ile belirlenir. Masaya önce gelen oyuncu oturma tarafını seçme hakkına sahiptir.

3.3- Zar Değişimi

Tüm maçlar turnuva saati ile oynandığından dolayı her iki oyuncuda aynı bir çift zar ile maça başlar ve maçı tamamlar. Maç öncesi yedek zar belirlenmesi yapılmadan bir çift zarla başlanılan maç aynı bir çift zar ile tamamlanır. Maç içerisinde zar değişimi yapılmaz dışarıdan başka zar sokulamaz. Ancak, oyuncular maça başlarken aynı görünümde dört zar belirler ise iki zar yedek zar olarak tavla takımının kenarında bekletilir. Bu durumda; oyuncular oyun aralarında zarların baştan seçilmesini talep edebilirler. Bu durumda talepte bulunan oyuncu mevcut kullanımda olan zarlarla, yedekte bekleyen zarları zar kutusunda karıştırır ve atar. Rakibi önce olmak üzere sırayla zarları seçerler. Bir oyuncu zarların yeniden karıştırılarak seçim yapılmasını bir kere talep edebilir. Talebi yerine gelen oyuncu zar değişimi talebinde tekrar bulunamaz. Direktör zarların kurallara uygun olmadığını görürse önceden haber vermeksizin ve oyun arasını beklemeksizin zarları değiştirme hakkına sahiptir. Oyuncular maça başlamadan önce zarları inceleyerek kararlarını vermelidirler. İki oyuncu arasında maçın hangi zar ile oynanacağı zar atışı ile büyük atanın tercihi ile belirlenir. İstavder turnuvalarında hassas zar (precision dice) kullanılması zorunludur. Her ne kadar hassas zar olduğu kesin olarak belli olsa bile rakibinize ait zar ile maçı oynamak istemeyen oyuncu turnuva yönetiminden depozito karşılığı resmi turnuva zarlarından temin edebilir.

4- Oyunun Oynanışı ve İllegal Durumlar

4.1- Rastgele Atışlar

Zarların amacı oyuncuların hamle yapacağı rastgele sayılar üretmektir. Geçerli zar atışı, 2 zarın zar kutusu içinde güçlü bir şekilde en az 3 kez sallanması ve zarların zar kutusundan birlikte çıkarak tavla yüzeyinde serbestçe yuvarlanacak şekilde belirgin bir yükseklikten atılmasından oluşur. Zarların kırık gelmesi halinde oyuncu zarları almadan önce durumu rakibine belirtmelidir. Her yeni oyunun başında iki oyuncu birer zar atar. Küçük zarı atan oyuncu, saati bekleme durumundan kurtarıp rakibinin süresini başlatır. Bunun üzerine de büyük zarı atan oyuncu hamlesini yapmaya başlar.

4.2- Geçerli Atış

Her 2 zar, tavlanın oyuncuya göre sağ yarısında, tavla yüzeyine paralel gelecek şekilde durmalıdır. Zarlar eğer tavlanın oyuncuya göre sağ yüzeyinde durmadıysa, yüzeye paralel de durmuş olsalar geçirsiz sayılırlar. (Örneğin pulun üstünde durmuş zar geçersizdir.) Geçersiz zar gelmesi halinde her iki zar tekrar atılır. Açılış zarlarında yalnızca zarı kırık gelen taraf zarını tekrarlar. Zarların bardağın içine konarak avuç ile bardağın yukarı aşağı 3 kere sallanmasından sonra tavlanın sağ bölümüne atılması ideal atış şeklidir. Atılan zarlardan birinin ya da ikisinin tavlanın zeminine düşmeden önce tavla dışındaki cansız sabit bir nesneye çarpıp tavla zeminine düşmesi halinde gelen zar geçerlidir. Tavla dışına çıkan zar canlı bir nesneye çarpıp tekrar tavla zeminine dönerse zarlar geçersizdir. Zarlar İstavder tarafından oyuncuların kullanımına tahsis edilmiş dudaklı zar bardakları ile atılır. Oyuncuların kendi özel zar atma bardaklarını kullanmaları rakiplerinin iznine bağlıdır. Baffle box olarak adlandırılan rastgele zar atma aksesuarı İstavder’in sahip olduğu aksesuarlardan değildir. Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan bu aparatı bir oyuncu turnuva maçı esnasında kullanmak isterse kendi kullanabilir ancak rakibi kullanmak zorunda değildir. Maça baffle box kullanarak başlayan oyuncu maçı aynı ekipmanla tamamlamak zorundadır.

4.3- Hamle

Oyuncular hamlelerini açık bir şekilde yapmalı, pullarını oynatmak için tek ellerini kullanmalıdırlar. Kırık pulu olan oyuncu önce kırığını oyuna sokmalı, ardından hamlesine devam etmelidir. Zarların bulunduğu bölgede yer alan bir pul ile hamle yapacak oyuncu rakibini bilgilendirerek ilk önce zarları daha sakin bir bölgeye alır. Böylelikle hamle esnasında zarlara dokunup değişmesinin önüne geçilir. Oyuncu rakibin hamlesi sırasında hiçbir hareket yapmadan tavlaya, zarlara, pullara dokunmadan sabit olarak beklemelidir. Rakip oyuncu saate basmadığı sürece sırasını bekleyen oyuncunun yapacağı her türlü hareket yasaktır. Hamle sırası kendinde olan oyuncu saate basmadan rakip oyuncu zarları alır ise zarları alan oyuncunun uğrayacağı mağduriyet turnuva yönetimini ve direktörü bağlamaz. Hamle yapan oyuncu saate basmış ve sırayı rakip oyuncuya vermiş olmasına rağmen illegal bir hamle yaptığını fark ederse rakip zarları atmadan önce oyunu durdurarak illegal hamlesini düzeltebilir. Rakip zarları attıktan sonra illegal hamlenin düzletilip / düzeltilmemesi zarları atan oyuncunun inisiyatifine geçer. Turnuva direktörünün bu konuda bir yaptırımı olamaz.

4.4- Pulların Oynanışı

Kırılan pullar köprüye (bar) konmalıdır. Toplanan pullar oyun sahasının dışına konmalıdır. Bu konuda yapılan yanlışlıklar saate basılmış olsa bile rakip zar atışı yapmadan önce düzeltilebilir. Rakip zar atışı yaptıktan sonra her hangi bir düzeltme yapılması mümkün değildir. Buradaki tüm inisiyatif hamle sırasına sahip olan rakip oyuncudadır. Direktörün bu konuda bir yaptırımı olamaz.

4.5- Zarların Alınışı

Oyuncu kendine göre tavlanın sağ tarafına zarları atar. Gelen zara uygun olarak da hamlesini yapar. Hamlesini tamamlayan oyuncu saate basmadığı sürece hamlesini değiştirme hakkına sahiptir. Oyuncu saate basmadığı sürece rakip oyuncu oyun alanına elini sokamaz, pullara dokunamaz zarları alamaz. Rakip oyuncu saate dokunmadan oyun alanındaki zarları alan oyuncu rakibine istediği zarı oynama imkanı tanımış olur. Rakibi kurallara aykırı hamle yaptıktan sonra saate basmış ve sıra kendisine geçmiş oyuncu derhal saati bekleme moduna alarak kurallara aykırı illegal hamlenin düzeltmesini isteyecek ve rakibinin süresini tekrar başlatacaktır.

4.6- Zamanından Önce Yapılan Hareketler

Oyuncu hamlesini tamamlamadan (saate basmadan) rakibin zar atması halinde, hamlesini henüz tamamlamamış olan oyuncu, dilerse rakibin zarlarını geçerli sayar, dilerse zarları tekrar attırır. Oyuncu hamlesini tamamlamadan rakibi küpü katlarsa, geçerli sayılır. Rakip saate basmadan küp çekmek, zarları almak, zarları atmak gibi hareketlerde bulunan oyuncular direktör tarafından uyarılır. Bu hareketler devam ederse ve direktör gerek görürse bu oyuncular turnuvadan men edilir.

4.7- Dizilişte Hata

Eğer dizilişte bir hata varsa, oyuncuların bu durumu 5. hamleye kadar belirtmesi halinde düzeltilir. 5. hamleye kadar düzeltilmeyen diziliş oyun sonuna kadar geçerli sayılır. Eksik pulla oyuna başlayan oyuncu pul toplamış sayılmaz; mars veya tavla (backgammon) olabilir.

4.8- Kurallara Aykırı Hamleler

Oyuncu, rakibin kurallara aykırı bir hamle yapması halinde, hamleyi geçerli sayamaz. İllegal hamle kim tarafından tespit edilirse edilsin mutlaka düzeltilmesi beklenmektedir. İllegal hamleyi yapan oyuncu, hakem ya da seyirciler bu illegal hamleyi rakip zar atmadan önce tespit ederse illegal hamle düzeltilmelidir. Rakip de illegal hamleyi fark etmeyip zarları attıktan sonra illegal hamle geri alınamaz oyun bu şekilde devam eder. Hakem, direktör, seyirci ve illegal hamleyi yapan oyuncu, rakip zar attıktan sonra bir düzeltme yapamaz, rakipten bir talepte bulunamaz. Tüm inisiyatif rakibe geçmiş durumdadır. Rakibin küp çekmesi de illegal hamlenin düzeltilmesine engel bir durumdur.

4.9 – Kurallara Aykırı Hamlelerde Hakemin Yetkisi

Hakemin, oyuncuların yaptığı kurallara aykırı bir hamleye oyuncuların dikkatini çekme yetkisi vardır. Bu durumda hakem, diğer oyuncu zarını atmış veya kübü katlamış dahi olsa, bu hamleyi geçersiz sayarak kural dışı davranan oyuncunun hamlesini kurallara uygun yapmasını talep edebilir. Hakemin, kasti olarak yapıldığına hükmettiği kural dışı davranışlara karşı diğer oyuncuları korumak için, kasti olarak kural dışı davranışta bulunan oyuncuyu hükmen yenik saymak veya diskalifiye etmek de dahil olmak üzere, tam yetkisi vardır.

4.10- Rakibin Hamlesi Sırasında Yapılan Hareketler

Bir oyuncu hamle sırası rakipteyken, rakibinin dikkatini dağıtıcı veya rahatsız edici bir harekette bulunamaz, ses çıkaramaz, elini oyun alanına sokamaz. Oyuncu, dikkatini dağıtan her türlü konuda rahatsızlığını direktöre belirtmelidir.

4.11- Oyunun Tamamlanması

Bir oyun, kübe pas denmesi dışında veya düz oyun, mars veya tavlanın matematiksel olarak kesin olduğu durumlar dışında sonuna kadar oynanır.

4.12- Zarların Oyun Alanının Dışına Çıkması

Zarların oyun alanının dışına çıkması durumunda rakibinizin derhal saati bekleme konumuna alarak sizin zarları almanız için beklemesi gerekir. Oyun yeniden başlamadan önce saat sıfırlanarak rakibe hamle süresi geri verilmelidir. Geçersiz zar atışlarında da aynı uygulamanın yapılması sportmence bir davranış olacaktır.

5- Puanlama ve Kübün Katlanması

5.1 Skorun Tutulması

Her oyuncu her oyun sonunda maçın skorunu skorborda yazmalıdır. Sayı alan bir oyuncu sayısını yazmayı unutursa hakem, hakem olmadığında seyirciler bu konuda oyuncuyu uyarabilir. Anlaşmazlık halinde, hakem durumu değerlendirirken skoru yazmayan taraf dezavantajlı konumda olacaktır.

5.2 Kübün Ayarlanması

Crawford dışındaki her oyunun başında küp 64′ü gösterecek şekilde ortaya konmalıdır. Anlaşmazlık halinde, hakem durumu değerlendirirken kübün o anki durumunu göz önünde bulundurur. Crawford oyununda küp, tavla takımının dışına konur.

5.3 Küp Hamleleri

Oyuncu sıra kendisine geldiğinde zarlarını atmadan önce küpü katlayabilir. Oyuncu zarlarını attıktan sonra, atış herhangi bir nedenden geçersiz dahi olsa, küpü katlama hakkı o el için geçmiş sayılır. Oyuncu küpü katlamak için küpü alır, küpün o anki değerinin 2 katını gösterecek şekilde tavlanın kendine göre sağ orta yarısına koyar ve saate basarak hamle sırasını rakibe verir. Küp çeken oyuncu saate basmadan karşı taraf kararını bildirmek zorunda değildir. Küpü katlayan oyuncu saate basmadan karşı tarafın kararını belirtmesi doğru değildir. Rakip, küpü kabul etmek için alıp kendi tarafına koyar ve saate basarak hamle sırasını karşı tarafa verir. Reddetmek için ise küpü başlangıç değerine getirip başlangıç yerine koyar ve saati bekleme konumuna getirir.

5.4 Kübün Değeri ve Yeri

Oyun sırasında küpün değerinin veya yerinin doğru olması her iki oyuncunun ortak sorumluluğundadır. Küpün değerinin veya yerinin yanlış olduğunun fark edilmesi halinde, küp doğru değerine ve yerine getirilir.

5.5 Crawford Kuralı

Crawford kuralı tüm maçlarda geçerlidir. Oyunculardan biri maç sayısına ulaştığında, bir sonraki oyun boyunca küp katlanamaz. Sonraki oyunlarda küp yine oyundadır. Crawford elinde kübün yanlışlıkla katlanması ve bunun Crawford oyunu bitene kadar farkedilmesi halinde küp geçersiz sayılır. Sayı işlendikten sonra ya da maç bittikten sonra bu durum fark edildiğinde her iki oyuncunun mutabık kalması koşuluyla doğru skorla maç kaldığı yerden devam ettirilebilir. Bu tür durumlarda sorumluluk önde olan oyuncudadır.

5.6 Maç Sonucu ve Sonucun Bildirilmesi

Maçın sonucu maçı kazanan oyuncu tarafından, maçın bitmesinin hemen ardından ilerleme tablosundan sorumlu görevliye bildirilir. Maç esnasında kullanılan saat maçı kazanan oyuncu tarafından maç sonucunun bildirildiği yere bırakılması gerekir. Saatini teslim etmeyen oyuncunun maç sonucu işlenmez. Sonucun doğru olarak iletilmesi galip tarafın sorumluluğundadır. Bu konuda meydana gelecek bir hata, bir sonraki tur başlayana kadar düzeltilebilir. Maç sonucunu mutlaka galip gelen oyuncu tarafından bildirilmeli, galip oyuncu ekranlardan duyurulan ya da mobil telefonlara gönderilen SMS servisi ya da Ftbgsystem akıllı telefon uygulamasından sonucu kontrol etmelidir. Yanlış işlenen sonuç bir sonraki tur başladıktan sonra düzeltilemez.

6- Uyuşmazlıklar

6.1 Anlaşmazlıklar

Anlaşmazlık halinde, oyuncular zarları, pulları, kübü ve skor çizelgelerini olduğu gibi bırakarak hakemi çağırırlar. Bu kuralın çiğnenmemesine özellikle dikkat edilmelidir. Anlaşmazlığın ortaya çıkmasının ardından hakem gelmeden, zarları, pulları, kübü veya skor çizelgelerini değiştiren oyuncu, hakem durumu değerlendirirken dezavantajlı konumda olacaktır.

6.2 Karara İtiraz

Turnuva başlamadan “Turnuva Komitesi” duyurulur. Oyuncular hakemin aldığı karara itiraz etme hakkına sahiptir. Bu itiraz gecikmeden, kararın değiştirilmesi için fırsat varken yapılmalıdır. Bu durumda hakem komitede bulunan en az 3 hakem toplanır, durumu değerlendirir ve oylamayla karar alır. Bu noktadan sonra oyuncuların karara itiraz hakkı kalmaz. Söz konusu itiraz komitedeki birinin maçıyla ilgiliyse o kişinin oyu geçerli sayılmaz.

7- Turnuva Sonu Playoff

7.1 Ödül Dağılımı

Turnuvada son üçe kalan oyuncuların mağlubiyet sayıları ve bye sayıları eşit ise ilk üç için öngörülen ödül toplanarak oyunculara eşit olarak paylaştırılacaktır.

7.2 Şampiyonun Belirlenmesi

Bu üç oyuncunun turnuvada birbirleriyle yaptıkları maçlar baz alınarak üstünlük sağlayan oyuncu direkt finale çıkacak ve diğer iki oyuncunun galibiyle unvan maçına çıkacaktır.

8- Centilmenlik Kuralı

Centilmenlik kuralı gereği özellikle tavlaya yeni başlayan ve turnuva tecrübesi yetersiz olan oyuncuların kural acemiliğinden istifade etmeye çalışan oyunculara ilerleyen turnuvalarda yer vermemek İstavder yönetiminin inisiyatfindedir.

Centilmenlik kuralı gereği küpü katlamayı düşünen oyuncu kesin emin olduktan sonra küpe dokunmalı. Küpe dokunduktan sonra vazgeçmek sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir. Rakibin itiraz etmesi durumunda küpe dokunma küp çekilme olarak geçerlilik kazanır.

Bu belge İSTAVDER tarafından hazırlanmıştır.

Ek: Örnek Durumlar ve Kuralların Yorumu

1- Başlama zarları atılırken A oyuncusunun zarı kırık geldi. B oyuncusunun atışı geçerli. Bu durumda her 2 zar tekrar atılır mı?

Cevap: Hayır, kural 4.2 gereği yalnızca A oyuncusu tekrar atar.

2- Oyuncu zarlarını attı ve zarlar dışarı çıktı. Zarlarını yeniden atmadan önce durdu ve kübü katlaması gerektiğine karar verdi. Katlayabilir mi?

Cevap: Hayır. Kural 5.3 gereği oyuncu zarlarını attığı anda kübü katlamama kararı almış demektir.

3- Aşağıdaki pozisyonda:

+24-23-22-21-20-19——-18-17-16-15-14-13-+

| O  O  O  O  O    |   |  X           O    |

|    O  O  O  O    |   |  X                |

|    O  O  O       |   |                   |

|    O             |   |                   |

|    O             |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |  X                |

|       X  X  X  X |   |  X                |

|    X  X  X  X  X |   |  X  X             |

+-1–2–3–4–5–6——–7–8–9-10-11-12-+

X oyuncusu 44 zarıyla 18/2 oynadı. Fakat hamlesini yaparken O oyuncusunun 14′teki pulunu köprüye koymadı ve zarlarını aldı. Sıra O oyuncusuna gelince O oyuncusu zarlarını atarak 14′teki pulunu oynadı. X oyuncusunun itiraz etmesi halinde karar ne olur?

Cevap: Kural 4.8 gereği X oyuncusu kendi hamlesi sırasında kurallara aykırı bir davranışta bulunmuştur. Pulu köprüye koymadığı için kırmış sayılmaz.

4- Aşağıdaki pozisyonda:

+24-23-22-21-20-19——-18-17-16-15-14-13-+

| O  O  O  O  O  O |   |              O    |

| O  O  O  O  O  O |   |                   |

|                O |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

|                  |   |                   |

| X                |   |                   |

| X                |   |                   |

| X        X  X    |   |                   |

| X  X  X  X  X    |   |                   |

| X  X  X  X  X    |   |                 O |

+-1–2–3–4–5–6——–7–8–9-10-11-12-+

X 55 atarak 5 kapısından 3 pul, 4 kapısından 1 pul aldı. Fakat bu pulları dışarı koymak yerine köprüye koydu ve zarlarını kaldırdı. Sıra tekrar kendisine geldiğinde pullarını toplayacakken O oyuncusu pullarını toplayamayacağını, çünkü 4 kırığı olduğunu söyledi. Karar ne olur?

Cevap: Kural 4.8 gereği X oyuncusu kendi hamlesi sırasında kurallara aykırı hamle yapmıştır. Zarlarını aldığı andan itibaren köprüye koyduğu pulları kırık sayılır.

5- Crawford oyununda A oyuncusu kübü katladı, B oyuncusu kabul etti. Oyun sonunda Crawford eli olduğunu hatırladılar. Karar ne olur?

Cevap: Kural 5.5 gereği Crawford elinde küp katlanamaz. Oyuncular kübü katlamış dahi olsalar bir sonraki oyun başlamadan farketmeleri halinde küp geçersiz sayılır.

6- A oyuncusu küp 2′de ve kendisindeyken kübü katlamaya karar verdi. Kübün değerini 4′e katlaması gerekirken yanlışlıkla 8′e katladı. B oyuncusu kübü 8 olarak aldı. Hatanın sonradan farkedilmesi halinde karar ne olur?

Cevap: Kural 5.4 gereği oyuncular kübün hatalı değerde veya yerde olduğunu bir sonraki oyuna başlamadan farkederlerse, küp olması gereken değere getirilir ve doğru yerine konur. Verilen örnekte küp doğru değeri olan 4′e getirilir. Anlaşmazlık halinde kübün o anki yeri, alınan kararda etkili olacaktır.

7- Oyuncular 7 puan üzerinden maç yaptılar ve maç 7-6 bitti. Fakat maçı bitirdikten sonra öğrendiler ki oynadıkları maç aslında 11 puanlıkmış. Bu durumda ne yapılır?

Cevap: Maçın kaç puan üzerinden oynandığını bilmek her iki oyuncunun sorumluluğundadır. Bu durumda 7-6′lık skor maçın skoru kabul edilir.

8- A oyuncusu kübü katlamak üzere elinde aldı fakat vazgeçti. Karar ne olur?

Centilmenlik kuralı gereği küpü katlamayı düşünen oyuncu kesin emin olduktan sonra küpe dokunmalı. Küpe dokunduktan sonra vazgeçmek sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir. Rakibin itiraz etmesi durumunda küpe dokunma küp çekilme olarak geçerlilik kazanır.

Bu belge İSTAVDER tarafından hazırlanmıştır.